ویژه | داستان موفقیت BioNTech در ساخت واکسن کرونا – بخش دوم

کدمطلب: ۹۹۰۹۰۳۰۳
در بخش اول این مقاله از شروع زندگی و آشنایی اوگور شاهین و اوزلم تورچی گفتیم.
همچنین این که چگونه ویروس کرونا با وجود همه مشکلاتی که به همراه داشته، همانند یک توفیق اجباری سرعت بسیاری روندهای تحقیق و توسعه را افزایش داده است. خالقین شرکت BioNTech و واکسن کرونا نیز از این فرصت نهایت استفاده را نمودند تا بتوانند هرچه زودتر راه‌حلی برای رهایی از این پاندمی یابند.
اما چگونه؟
راز واکسن این شرکت را در این مقاله بخوانید.
با تیم تحلیلی دارو و سلامت شتابدهنده دارویی هنام تا پایان مقاله همراه باشید.

قسمت اول مقاله داستان موفقیت BioNTech در ساخت واکسن کرونا را از دست ندهید!

راز واکسن کرونا شرکت BioNTech

این راز کشفی بود که در زمان شیوع سارس در سال ۲۰۰۳ حاصل شد و امروزه آن را با نام پروتئین‌های “spike” می‌شناسیم.
این پروتئین‌ها بر روی ویروس‌های متصل به گیرنده‌ای که معمولاً در سلول‌های ریه وجود دارد دیده می‌شوند. نشان داده شد که واکسن کرونا mRNA می‌تواند پاسخی را در آن‌ها فعال کند و درنتیجه باعث ایجاد آنتی بادی برای مبارزه با ویروس شود. در صورت موفقیت، آنتی بادی‌ها به پروتئین spike متصل می‌شوند، که اتفاقا در Sars-Cov-2 قوی هستند. این اتصال مانع از متصل شدن پروتئین spike می‌گردد.
در همین حین نیز سلول‌ها را فرا می‌خواند تا به فاگوسیتوز یا جلوگیری از انتشار ویروس بپردازند.

مزیت مهم واکسن کرونا شرکت BioNTech

در ادامه، روند پیشبرد پروژه پیشرفت کرد. محققین در BioNTech واکسن‌های خود را بر روی موش‌های آزمایشگاهی و میمون‌ها آزمایش کردند. داده‌های مراحل پیش بالینی نیز به اندازه کافی قوی بود تا مقامات رگولاتوری آلمان یعنی موسسه Paul-Ehrlich را متقاعد کند که اجازه انجام آزمایشات بالینی را در ماه آوریل صادر نماید.
در همین حین شرکت BioNTech نیز نامزدهای احتمالی خود را به چهار مورد کاهش داد.
توجه عموم بلافاصله جلب شد.
به طوری که بیش از ۱۰۰۰ داوطلب در یک روز با هماهنگ کنندگان آزمایشات بالینی تماس گرفتند.
با این حال اما مقابله با ویروس‌های تنفسی بسیار دشوار است. زیرا پاتوژن می‌تواند خیلی سریع از طریق بینی یا دهان به ریه‌ها برسد. اگر فردی در معرض بار زیاد ویروس قرار گیرد و آنتی بادی‌ها به اندازه کافی سریع نباشند، ویروس کرونا وارد قسمت داخلی سلول‌ها شده و در آن جا تکثیر می‌شود و میلیون‌ها نسخه جدید ایجاد می‌کند.

مقابله با چالش در BioNTech

برای مقابله با این چالش، شرکت BioNTech واکسن mRNA خود را به گونه‌ای مهندسی کرد تا خط دفاعی دوم را که به لنفوسیت‌های T معروف است فعال نماید.
این واکسن دو نوع سلول T تولید می‌کند:
نمونه اول به CD8 معروف است که سلول‌های اسکن کننده هستند.
این سلول‌ها به مولکول‌های مجهز هستند که آن‌ها را قادر می‌سازد سلول‌های آلوده را در صورت مواجهه با
ویروس بررسی کرده و از بین ببرند. در عین حال تولیدمثل پاتوژن را نیز کاهش می‌دهند.
مورد دوم سلول‌های CD4 هستند که به نوعی می‌توان آن‌ها را همچون رهبر یک ارکستر دانست.
این سلول‌ها اطمینان حاصل می‌کنند که آنتی بادی‌ها علیه قسمت درستی از ویروس هدایت شده و کاملا به آن
متصل شوند.
آن‌ها همچنین به کار CD8 کمک می‌کنند و بسیاری از قسمت‌های دیگر سیستم ایمنی بدن را فرا می‌خوانند.

هرچند اطلاعات زیادی در مورد چگونگی عملکرد این واکسن کرونا وجود داشت، اما پیش از آزمایشات BioNTech ، عملکرد آن در بدن انسان هنوز ناشناخته بود.

انتخاب کاندیدای نهایی واکسن شرکت BioNTech

در ادامه تحقیقات محققین متوجه شدند یکی از ۴ کاندیدای نهایی واکسن منجر به ایجاد تب در ۷۵ درصد از بیماران شد. دو مورد دیگر نیز به شکل مشابه حذف شده و در نهایت کاندیدای اصلی واکسن انتخاب گردید. شرکت BioNTech با همکاری شرکت Pfizer در اواخر ماه ژوئیه آزمایشات بالینی فاز نهایی در مقیاسی بزرگ را آغاز کردند. این آزمایشات بر روی افرادی در ایالات متحده، آلمان، برزیل، آرژانتین آفریقای جنوبی، و ترکیه انجام شد تا افراد از نژاد و مناطق جغرافیایی مختلف در آن حضور داشته باشند.

تقریباً به نیمی از شرکت کنندگان در آزمایش، دارونما داده شد و تقریباً به ۲۱۰۰۰ نفر دو دوز واکسن کرونا داده شد که فاصله بین دریافت‌ها سه هفته بود. در همین حال ۶۲ نفر از داوطلبان در معرض ویروس کرونا قرار گرفتند تا میزان کلی اثربخشی واکسن توسط ناظرانی مستقل از شرکت سنجیده شود.

چند روز پس از انتخابات ایالات متحده یعنی در روز ۳ نوامبر خبری نویدبخش در جهان شنیده شد.
اخباری مبنی بر موثر بودن ۹۰ درصد واکسن BioNTech !

دکتر شاهین خود انتظار حدود ۸۰ درصد اثربخشی داشت.
وی در مدت زمانی که منتظر نتیجه بود، خود را با کار فراوان مشغول کرده بود تا اینکه خبر را از مدیر اجرایی فایزر، آلبرت بورلا، شنید.
دکتر شاهین می‌گوید: “آلبرت به من زنگ زد و گفت” می‌خواهی نتایج داده‌ها را بدانی؟ ” و من گفتم” نه!”
وی ادامه داد: “این یک خبر خارق العاده بود. نشانه‌های زیادی مبنی بر وجود مصونیت داشتیم اما تا پیش از این اثبات قطعی وجود نداشت. “

واکنش جهانی، بیش از آن چیزی بود که کسی در BioNTech انتظار داشت!

فشار شدید بر شرکت

شرکت BioNTech با وجود ابن موفقیت گسترده هنوز با کم‌تر از ۲۰۰۰ پرسنل کار می‌کند.
این شرکت در ماه سپتامبر ۳۷۵ میلیون یورو از دولت آلمان کمک دریافت کرده است.
بیش‌ترِ ۱.۳۵ میلیارد دوز واکسن کرونایی که شرکت BioNTech قصد دارد تا پایان سال آینده با همکاری Pfizer تولید کند، برای ایالات متحده، اتحادیه اروپا، انگلیس و ژاپن در نظر گرفته شده است. چندین کشور دیگر از جمله برزیل و سوئیس نیز در تلاش هستند تا بتوانند باقیمانده آن را خریداری کنند. اما مقامات بهداشت عمومی با احتیاط خاطرنشان کرده‌اند که باید دید که گروه‌های سنی مختلف یا گروه‌های پرخطر چگونه به واکسن واکنش نشان می‌دهند.
در واقع بررسی شود که آیا واکسینه شده‌ها همچنان قادر به انتقال بیماری هستند یا خیر.

در مورد شرکت BioNTech ، در مقاله غول بیوتکنولوژی دنیا بیش‌تر بخوانید.

سخن پایانی

علی رغم اینکه درنتیجه اخبار هفته‌های اخیر دکتر شاهین اکنون یک میلیاردر است، اما وی قصد دارد به کار بر روی واکسن‌های mRNA با هدف درمان سرطان‌های پروستات، تخمدان، لوزالمعده و سایر موارد ادامه دهد. او امیدوار است که مانند ابزار ویرایش ژن Crispr ، این فناوری نیز بتواند نتایج و موفقیت‌های فوق العاده‌ای کسب کند.
با به دست آوردن انبوهی از داده‌های جدید درمورد ایمنی mRNA و افزایش سرمایه گذاری‌ها در این حوزه، این دکتر شاهین و همسرش دکتر تورچی احتمالا تنها چند سال با تحقق رویایی که در سال ۱۹۹۱ داشتند فاصله دارند:
توسعه درمان‌های شخصی سازی شده برای سرطان.
دکتر تورچی می‌گوید تلاش‌های آن‌ها اکنون با کم‌ترین شک و تردید روبرو خواهد شد:

“ما هنوز هم معتقدیم که این فناوری می‌تواند انقلابی در کل صنعت سلامت ایجاد کند.”

منبع

Financial Times