محصولات شرکت فایزر و پایان یافتن پتنت آن‌ها

کدمطلب: ۹۹۰۷۰۲۰۳
شرکت فایزر در حوزه‌های درمانی از جمله انکولوژی، بیماری‌های قلبی و متابولیک، بیماری‌های خاص، واکسن‌ها، التهاب و ایمونولوژی و عوامل ضد میکروبی به صورت تخصصی‌تر فعالیت داشته و پتنت های متعددی را در اختیار دارد. مثلا خانواده داروی Prevnar یکی از مهم‌ترین گروه‌ها از نظر درآمدزایی بین واکسن‌های فایزر است. واکسن Prevnar برای جلوگیری از ذات الریه پنوموکوکی استفاده می‌شود.
شاید مهم‌ترین داروی این شرکت اما، داروی لیپیتور با نام ژنریک آتروواستاتین باشد. چراکه این دارو انقلابی در داروهای کاهش کلسترول ایجاد کرد؛ لیپیتور رکورد بیش‌ترین فروش داروی نسخه‌ای در سراسر جهان را دارد.
حق پتنت بسیاری از محصولات مهم و پرفروش شرکت فایزر تا سال ۲۰۲۶ پایان خواهند یافت. به منظور جبران این ضرر، فایزر قرار است تا سال ۲۰۲۵ محصولات جدیدی به سبد دارویی خود اضافه کند.
تجاری سازی این محصولات جدید بیش از ۱۵ میلیارد دلار به درآمد فایزر می‌افزایند.

برای بررسی دقیق‌تر با تیم تحلیلی دارو و سلامت شتابدهنده دارویی هنام تا پایان مقاله همراه باشید.

محصولات و پتنت های شرکت فایزر

سال‌هاست که می‌دانیم داروها ارزش فوق العاده‌ای برای افراد و جامعه فراهم می‌کنند.
در این مسیر محصولات شرکت‌های متعددی نقش داشته و دارند. یکی از مهم‌ترین آن‌ها محصولات شرکت فایزر بوده‌ است.
شرکت فایزر تنها شرکت داروسازی است که بیش از ۵ محصول با فروش بیش از ۱ میلیارد دلار دارد. علاوه بر این، داروی لیپیتور فایزر نیز رکوردار بیش‌ترین تعداد فروش داروی نسخه‌ای در دنیاست.

میزان مصرف محصولات فایزر در سال گذشته را مشاهده می‌کنید:

مهم‌ترین داروهای شرکت فایزر

در تصویر زیر مهم‌ترین داروهای شرکت فایزر را مشاهده می‌کنید.
اکثر این داروها اولین بار توسط فایزر تولید شدند اما با پایان زمان پتنت آن‌ها، امروزه ژنریک‌هایی نیز از آن‌ها در بازار موجود است.

شرکت فایزر داروهای مهمی نیز در زمینه سلامت مصرف کننده دارد که به صورت OTC (بدون نیاز به نسخه) مصرف می‌شوند. از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به داروی Advil به عنوان ضدالهتاب غیر استروئیدی، Nexium به عنوان آنتی اسید و خمیر دندان‌های sensodyne اشاره نمود.

حوزه‌های درمانی محصولات فایزر

شرکت فایزر در سال‌های اخیر تمرکز محصولات خود را بر حوزه‌های جدیدتری قرار داده است.
حوزه‌هایی که داروهای کم‌تری دارند و نیاز در آن‌ها بیش‌تر احساس می‌شود:

• انکولوژی
• بیماری‌های قلبی و متابولیک (CVD)
• واکسن‌ها
• بیماری‌های خاص
• التهاب و ایمونولوژی
• عوامل ضد میکروبی

برخی از این حوزه‌های و داروهای آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.

بیماری‌های قلبی و متابولیک (CVD)

در دهه‌های اخیر مرگ و میر ناشی از بیماری‌های قلبی عروقی به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش یافته است.
دلیل این اتفاق عمدتا کاهش شیوع مصرف سیگار و پیشرفت دانش مدرن است که منجر به تولید درمان‌های موثر برای فشار خون و کلسترول بالا شده است.
با این وجود اما بیماری‌های قلبی عروقی (CVD) همچنان علت اول مرگ و میر در سراسر جهان هستند.

برای بیش از ۵۰ سال، شرکت فایزر با ارائه درمان‌های مورد نیاز برای بیماران قلبی عروقی پیشگام بوده است.
امروزه فایزر در تلاش است تا روش درمانی ایجاد کند که بیماری‌های متابولیک و بیماری‌های قلبی عروقی را به طور همزمان درمان کند. چراکه ناهنجاری‌های متابولیکی خود احتمال بیماری‌های قلبی عروقی را افزایش می‌دهند. این موضوع نیازمند داروهایی هدفمندتر و همچنین درمان‌های ترکیبی از دو یا چند دارو است. چنین روش‌هایی می‌توانند مزایای بیش‌تری برای بیماران به همراه داشته باشند.
تمرکز اولیه شرکت در این حوزه، تحقیقات در زمینه‌های نوظهور مانند کنترل اختلالات خوردن، دیابت نوع ۲ / برداشت گلوکز توسط عضله و بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) و استئو هپاتیت غیر الکلی (NASH) است.
به این منظور شرکت فایزر همکاری‌هایی را با دو شرکت WAVE و innovative medicines initiative آغاز کرده است.

انکولوژی

سرطان یکی از مهم‌ترین دلایل مرگ و میر در سراسر جهان است.
با بیش از ۱۰۰ نوع مختلف که به طور مداوم در حال تغییر است، یکی از پیچیده‌ترین بیماری‌های شناخته شده برای بشر است.
در سال ۲۰۱۲، حدود ۱۴.۱ میلیون مورد جدید سرطان و ۸.۲ میلیون مورد مرگ سرطان در سراسر جهان اتفاق افتاده است. انتظار می‌رود که تا سال ۲۰۳۰، بار جهانی به ۲۱.۷ میلیون مورد جدید سرطان و ۱۳ میلیون مرگ سرطان در نتیجه رشد و پیری جمعیت افزایش یابد.

شرکت فایزر در حال توسعه روش‌های درمانی است که همچون خود سرطان متنوع هستند.
اگرچه ابزارهای سنتی مبارزه با سرطان مانند شیمی درمانی و پرتو درمانی همچنان گزینه‌های مهم درمانی برای پزشکان و بیماران هستند؛ دانشمندان در حال کشف روش‌های جدید برای حمله مستقیم و موثرتر به سلول‌های سرطانی می‌باشند.
مثلا یکی از مهم‌ترین روش‌های جدید استفاده از ایمنی درمانی در زمینه سرطان است که موفقیت‌های زیادی نیز در کارآزمایی بالینی‌ها کسب نموده است.
فایزر در حال بررسی داروهایی برای سرطان سینه، سرطان ریه، سرطان معده، سرطان تخمدان، سرطان سلول‌های کلیوی و بدخیمی‌های خون، از جمله لوسمی‌ها و لنفوم‌ها است.
شرکت فایزر در این حوزه نیز با شرکت‌های مختلفی همچون Western Oncolytics و bioatla و cellectis همکاری‌های استراتژیک دارد.

واکسن‌ها

واکسن‌ها یکی از بزرگ‌ترین پیشرفت‌های بهداشت عمومی در تمام دوران‌ها هستند.
آن‌ها منجر به کنترل یا از بین بردن تقریباً بسیاری از بیماری‌های عفونی می‌شوند که در گذشته فراگیر و اغلب کشنده بودند.
فایزر سابقه غنی در تحقیق و توسعه و تجاری سازی واکسن‌ها دارد.
در طول سال‌ها، این شرکت نقشی محوری در از بین بردن بیماری‌های عفونی کشنده مانند آبله و فلج اطفال در سطح جهانی داشته است. همچنین براساس سیستم‌ها و فن‌آوری‌های جدید، واکسن‌هایی برای جلوگیری از عفونت‌های باکتریایی مانند S. pneumoniae و N. meningitidis تولیده کرده است.

برنامه‌های تحقیق و توسعه واکسن فایزر در سه زمینه متمرکز شده است:

1. پرداختن به بیماری‌های عفونی قوی و خطرناک مثلا بیماری پنوموکوک و مننژیت و عفونت‌های بیمارستانی از جمله موارد ناشی از استافیلوکوکوس اورئوس و کلستریدیوم دیفیسیل.
2. گسترش مزایای واکسیناسیون مادران با کشف و توسعه کاندیداهای واکسن برای عفونت‌های نوزادی مانند عفونت‌های ناشی از ویروس سنسیسیال تنفسی (RSV) و سیتومگالوویروس (CMV) و استرپتوکوک گروه B (GBS).
3. بررسی واکسن‌های سرطان در ترکیب با سایر عوامل اصلاح کننده سیستم ایمنی، جهت ایجاد پاسخ های ضد توموری و درنهایت بهبود قابل توجه در درمان سرطان

برای بررسی محصولات شرکت بایر مقالات حوزه داروسازی و حوزه سلامت مصرف کننده را مطالعه نمایید.

منقضی شدن پتنت‌های شرکت فایزر

پس از آن‌که داروی Lyrica در سال گذشته از حق پتنت خارج شد، فایزر تقریبا تا سال ۲۰۲۶ پتنت دیگری را از دست نخواهد داد. این فاصله به شرکت فایزر مهلت می‌دهد تا برخی محصولات جدید خود را به بازار عرضه کرده و آن‌ها را تجاری سازی نماید.
شرکت فایزر پیش بینی می‌کند که ورود این محصولات جایگزین رقم فعلی درآمد از دست رفته به رقبا، از سال ۲۰۲۶ خواهد شد.

جلوگیری از ضرر هنگفت

شرکت فایزر هفته گذشته اعلام کرد که پیش بینی می‌کند داروی abrocitinib، داروی vupanorsen و یک واکسن پنوموکوکی ۲۰ ظرفیتی می‌توانند درآمد سالانه بیش از ۳ میلیارد دلار را برای شرکت به ارمغان آورند. این شرکت همچنین درآمد حاصل از ژن درمانی دیستروفی عضلانی دوشن خود را به بیش از ۲ میلیارد دلار پیش‌بینی می‌کند. فایزر شش محصول پرفروش (blockbuster) دیگر خود را نیز شناسایی نمود.
ضمنا فایزر پنج چشم انداز دیگر برای محصولات خود جهت ایجاد درآمد ۵۰۰ تا ۱ میلیارد دلاری در نظر گرفته.
این شرکت داروسازی اعلام کرد که درآمد حاصل از فروش محصولات آزمایشی که هنوز تأیید نشده‌اند نیز ممکن است تا سال ۲۰۲۵ به ۱۵ میلیارد دلار برسد.

پایان یافتن پتنت مهم‌ترین محصولات فایزر

در سال‌های ۲۰۲۶ و ۲۰۲۷، حق ثبت اختراع برخی محصولات اصلی این شرکت مانندPrevnar 13 ، Eliquis و Xtandi منقضی می‌گردند. گفته شده این محصولات در سال گذشته ۶.۳ میلیارد دلار از فروش در بازار خانگی شرکت فایزر را ایجاد کرده بودند. این موضوع نشان‌دهنده از دست دادن بخش مهمی از درآمد است که در نتیجه رقابت با ژنریک سازان حاصل می‌گردد.
با درنظر گرفتن سایر محصولاتی که پتنت آن‌ها پایان می‌یابد، تحلیلگران انتظار دارند فایزر تا ۲۰ میلیارد دلار از فروش خود را از دست بدهد.
اطلاعات اعلام شده توسط خود شرکت کمی متفاوت اما نزدیک به همین مقدار است.

به وقوع پیوستن این پیش بینی، به توانایی فایزر در تجاری سازی و مارکتینگ محصولات بستگی دارد.
این شرکت از رویدادهای مجازی برای اثبات ادعای اثربخشی محصولات خود استفاده می‌کند. از سال ۲۰۱۵ ، میزان ۵% داروهای فایزر که وارد کارآزمایی بالینی شدند، برای ادامه کار و تجاری سازی مجوز تأیید دریافتند. تا سال ۲۰۱۹ این رقم به ۹٪ افزایش یافت. این موضوع باعث شد میزان موفقیت فایزر، از کم‌تر از میانگین صنعت داروسازی دنیا، به بیش‌تر از بسیاری شرکت‌های بزرگ و همتایانش ارتقا یابد.
فایزر همچنین به بهبود موفقیت در فاز ۲ برخی کارآزمایی‌ها اشاره کرده است.
این موضوع را در مقاله بعد به طور مفصل بررسی خواهیم نمود.

سخن پایانی

در این مقاله داروهایی از شرکت فایزر مورد بررسی قرار گرفتند که هم‌اکنون در بازار دارویی موجود هستند.
اما محصولات فایزر به این‌ها محدود نمی‌شوند. بلکه داروهای بسیاری در هر یک از این حوزه‌ها، در صف کارآزمایی بالینی قرار دارند. چند محصول خاص نیز وجود دارند که فایزر به موفقیت آن‌ها و گرفتن مجوز برای تولید و تجاری سازی بسیار امیدوار است. همگی این موارد را در مقاله بعدی بررسی خواهیم کرد.
پس با تیم شتابدهنده دارویی هنام همراه باشید.

منابع

https://www.pfizer.com/science/therapeutic-areas
https://www.fiercebiotech.com/biotech/pfizer-tips-pipeline-to-add-15b-to-sales-coming-years