استراتژی‌های خروج کسب و کارها را بشناسید

کدمطلب: ۹۹۱۱۰۲۰۹
فکر کردن در مورد استراتژی خروج معمولاً در صدر لیست صاحبان کسب و کار ها نیست!
اما همه آن‌ها به ناچار باید روزی یک استراتژی خروج را در نظر بگیرند و در نهایت اجرا شود. شاید عدم تمایل بنیان گذاران به برنامه ریزی برای استراتژی خروج به این دلیل باشد که آن را مساوی شکست و مرگ استارتاپ خود می‌بینند. اما آیا واقعا این گونه است؟ با تیم تحلیلی دارو و سلامت شتابدهنده دارویی هنام تا پایان مقاله همراه باشید تا پاسخ این سوال را پیدا کنیم.

استراتژی خروج از کسب و کار چیست؟

استراتژی خروج از تجارت، برنامه استراتژیک یک کارآفرین برای فروش مالکیت خود در یک شرکت یا استارتاپ به سرمایه گذاران یا شرکت دیگری است. یک استراتژی خروج برای صاحب کسب و کار این فرصت را فراهم می‌کند تا سهم خود را در یک تجارت کاهش یا انحلال دهد و در صورت موفقیت در کسب و کار سود قابل توجهی کسب نماید. اگر تجارت موفقیت آمیز نباشد، یک استراتژی خروج (یا “طرح خروج”) کارآفرین را قادر می‌سازد تا ضررهای خود را به حداقل ممکن کاهش دهد. همچنین استراتژی خروج ممکن است توسط یک سرمایه گذار مانند یک سرمایه گذار خطرپذیر (VC) به منظور برنامه ریزی برای بازپرداخت سرمایه گذاری مورد استفاده قرار گیرد.

استراتژی خروج از کسب و کار شما به معنای شکست شما نیست. چه بسا بسیاری از صاحبان مشاغل کسب و کار خود را با این هدف آغاز می‌کنند که پس از سال‌های معینی، آن را پایان بخشند. این موضوع بدان معنا نیست که آن‌ها کارآفرینان کم تعهدی هستند. بلکه به این معنی است که آن‌ها برنامه ریزی مشخصی دارند.

انواع استراتژی های خروج از کسب و کار که باید در نظر گرفت:

در اینجا برخی از گزینه‌های مختلف شما را از نظر استراتژی خروج از کسب و کار بررسی می‌کنیم. برخی از این روش‌ها ممکن است خود شامل راه‌های زیر مجموعه دیگری نیز بشوند اما در اینجا به صورت کلی آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.
⚠️توجه کنید که لزوماً یک روش غلط یا درست برای خروج وجود ندارد.
اما مطمئناً برخی گزینه‌ها بسته به شرایط خاص شما، ممکن است برای شما بهتر عمل کنند.

۱. خرید دوستانه ( Friendly buy-out )

فروش استارتاپ خود به یکی از اعضای خانواده یا یکی از کارمندان‌تان ممکن است یکی از ساده‌ترین راهکارهای خروج باشد. وقتی کارمندان بدانند که سرانجام امکان خرید کسب و کار از شما را دارند، برای موفقیت در کار بیش‌تر تلاش می‌کنند. درنتیجه آینده استارتاپ نیز از امنیت بیش‌تری برخوردار است. زیرا صاحبان جدید آن را از درون خود سازمان هستند و اگر بخواهند به سادگی می‌توانند مانند گذشته ادامه دهند. قطعاً این راه مزایای خود را دارد. اما فراموش نکنید که حساب، حساب است! در نتیجه در چنین مواردی حتی اگر غیرضروری به نظر برسد، بهترین کار این است که یک متخصص را برای کمک به فروش استخدام کنید.

۲. تملیک یا ادغام ( Acquisition or merger )

⭐ ادغام شامل ترکیب کسب و کار شما با یک استارتاپ مشابه است.
⭐ در مقابل تملیک به معنای خرید استارتاپ شما توسط یک شرکت دیگر است.

در مورد انواع M&A و اهداف آن در مقالات گذشته به طور مفصل صحبت کرده بودیم.

فروش یک استارتاپ ، به خصوص در بازار آزاد همیشه آسان نیست. ممکن است خریدارانی وجود داشته باشد اما قیمت‌های پیشنهادی بسیار پایین‌تر از آنچه انتظار داشتید باشد. خوب است که خریداران بالقوه را از قبل شناسایی کنید و بر این اساس کسب و کار خود را برای فروش تنظیم کنید. بدین منظور باید همه سیستم ها و اطلاعات لازم برای متقاعد کردن خریداران در دسترس داشته باشید تا بتوانید آن‌ها را متقاعد کنید که کسب و کار شما ارزش خرید را دارد.

۳. انحلال و پایان دادن به کسب و کار ( Liquidation and shut-down )

پایان دادن به کسب و کار و انحلال آن زمانی می‌تواند یک استراتژی خروج موثر باشد که تجارت شما بسیار کوچک بوده و به یک فرد وابسته باشد. یکی از مزایای بزرگ انحلال و تعطیل کردن یک تجارت این است که روند کار نسبتاً ساده است. در صورت وجود دارایی (asset) ، فروش این دارایی باید انجام شود و تمام! در بعضی موارد این دارایی شامل نام تجاری نیز خواهد بود. فراموش نکنید که نام تجاری کسب و کار هایی که سال‌های طولانی مشغول فعالیت بودند یک دارایی ارزشمند است.
این روش برای شرکت‌هایی که مشتریان وفادار دارند، بهترین گزینه نیست.
در این حالت، فروش کسب و کار شاید استراتژی خروج بهتری باشد.

۴. عرضه اولیه سهام (IPO)

عرضه اولیه سهام درواقع اولین فروش سهام است که توسط یک شرکت برای عموم صادر می‌شود.

این راه در بیش‌تر استارتاپ های کوچک قابل استفاده نیست. اما اگر بتوانید در اقلیت قرار بگیرید بسیار سودآور خواهد بود. در حقیقت در گذشته این استراتژی خروج ترجیحی برای “سریع ثروتمند شدن” بود. روند IPO طولانی و پرهزینه است. ممکن است حتی به یک سرمایه گذاری اولیه ده‌ها هزار دلاری نیاز داشته باشد. IPO روندی دقیق و سخت‌گیرانه دارد. به خصوص شرکت‌های دولتی باید گزارش‌های دقیق مالی، عملیاتی، کارکنان، مدیریتی و بازاریابی را بدین منظور تهیه کنند. همچنین ممکن است در زمان عرضه IPO اجازه برداشت سرمایه خود را نداشته باشید زیرا ممکن است سهامداران برای گسترش تجارت به آن نیاز داشته باشند.

۵. انحلال در طول زمان ( Liquidation over time )

این استراتژی خروج زمانی در نظر گرفته می‌شود که استارتاپ بدون نیاز به توجه مداوم مالک، جریان نقدی خوبی ایجاد کند. مالک در طی زمان به صورت مقطعی یا یکباره، کل یا بیش‌تر سود خود را برداشت می‌کند. به عبارتی تا زمانی که مالک تصمیم به فروش یا انحلال آن نداشته باشد، این تجارت به عنوان یک منبع درآمد ثابت ( cash cow ) عمل خواهد کرد.

کدام استراتژی خروج از تجارت بهتر است؟

بهترین نوع استراتژی خروج را نمی‌توان به طور کلی مشخص کرد.
چرا که به فاکتورهای مختلفی از جمله نوع و اندازه بیزنس شما بستگی خواهد داشت.
یک شریک در یک مطب پزشکی ممکن است با فروش به یکی دیگر از شرکای موجود سود ببرد. در حالی که استراتژی ایده آل خروج یک مالک انفرادی تنها می‌تواند کسب ماکزیمم درآمد ممکن و سپس تعطیل کردن بیزنس باشد. همچنین اگر شرکت چندین موسس دارد یا سهامداران قابل توجهی علاوه بر موسسین وجود دارد، منافع این افراد نیز باید در انتخاب استراتژی خروج لحاظ شود.

سخن پایانی

موفق‌ترین استارتاپ ها آن‌هایی خواهند بود که از همان نقطه آغاز، برای پایان کار خود نیز برنامه ریزی کنند.
پس مطمئن شوید که با آگاهی و در نظر گرفتن همه جوانب، بهترین استراتژی را برای خروج انتخاب می‌کنید.

منابع

Investopedia
Fundera