کلیدی‌ترین راه‌های جذب سرمایه در استارتاپ – قسمت اول

کدمطلب: ۹۹۱۱۰۱۰۹
در آغاز فعالیت یک کسب و کار هر چقدر هم ایده اولیه شما عالی باشد، یکی از عناصر اساسی موفقیت، توانایی شما در جذب سرمایه کافی برای شروع و رشد استارتاپ است. راه‌های مختلفی برای دریافت سرمایه اولیه وجود دارد. مثلا بسیاری از افراد با سرمایه شخصی خود و یا با قرض گرفتن پول از خانواده یا دوستان، استارتاپ خود را تأمین مالی می‌کنند. برخی دیگر ممکن است وارد یک شتابدهنده شوند. اما از هر روشی که بخواهید استفاده کنید، باید بدانید که جذب سرمایه برای استارتاپ هرگز آسان نیست و معمولاً بیش از آنچه پیش بینی کردید، طول می‌کشد. به این منظور در این سری مقاله گزینه‌های اصلی را برای به دست آوردن سرمایه اولیه برای شرکت شما بررسی می‌کنیم تا انتخابی آگاهانه‌تر داشته باشید.
با تیم تحلیلی دارو و سلامت شتابدهنده دارویی هنام تا پایان مقاله همراه باشید.

راه‌های جذب سرمایه برای استارتاپ

آنچه در ابتدا باید مشخص کنید این است که استارتاپ شما در کدام مرحله از چرخه عمر بیزنس قرار دارد. زیرا در مراحل مختلف راه‌های متفاوتی برای جذب سرمایه پیش روی شماست. بدین منظور می‌توانید به مقاله ” استارتاپ شما در کدام مرحله رشد خود قرار دارد؟ ” در وبلاگ شتابدهنده هنام مراجعه کنید. با فرض اینکه اکنون جایگاه استارتاپ خود را می‌دانید، به سراغ راه‌های سرمایه پذیری می‌رویم.

خلاصه‌ای از راه‌های جذب سرمایه را در مراحل مختلف عمر استارتاپ در تصویر زیر مشاهده می‌کنید:

در وبلاگ هنام بخوانید: مدل کسب و کار مساوی مدل درآمد استارتاپ نیست!

۱. FFF در استارتاپ!

جذب سرمایه از طریق FFF یکی از راحت‌ترین راه‌هایی است که هر استارتاپ می‌تواند به سراغ آن رود.
FFF مخفف دوستان، خانواده و بنیان گذاران (Friends و Family و Founders) است. در واقع در این دور از سرمایه پذیری، افراد از سرمایه شخصی خود و یا کمک دوستان و آشنایان خود استفاده می‌کنند. این راه معمولاً در مراحل اولیه چرخه عمر و جمع آوری کمک مالی یک استارتاپ استفاده می‌شود. بدون این مرحله، اکثر استارتاپ هایی که امروز به عنوان شرکت‌های بزرگ می‌شناسیم هرگز موفق نمی‌شدند.

۲. کمک هزینه ( Grants ) دریافتی استارتاپ

استارتاپ و یا کسب و کارهایی که بر حوزه علوم و تحقیق و پژوهش متمرکزند، ممکن است از دولت کمک بلاعوض دریافت کنند. دریافت کنندگان این نوع کمک‌های مالی باید اهداف تحقیق و توسعه مشابه دولت داشته باشند. همچنین لازم است از پتانسیل بالایی برای تجاری سازی برخوردار باشند. به طور مثال در جریان همه گیری کرونا ، بسیاری از شرکت‌های داروسازی برای تامین هزینه‌های R&D خود کمک هزینه‌هایی از دولت‌های خود دریافت کردند.

۳. سرمایه گذاری فرشته ( Angel investor ) در استارتاپ

سرمایه گذاران فرشته معمولاً افرادی هستند که در ازای سود مالکیت سهام خود در استارتاپ ها سرمایه گذاری می‌کنند. سرمایه گذاری فرشته نیز یکی از راه‌هایی است که معمولا در مراحل اولیه رشد استارتاپ مورد استفاده قرار می‌گیرد.

میزان سرمایه گذاری فرشته در آمریکا معمولا بین ۲۵۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰۰ دلار برای هر استارتاپ است، اما می‌تواند بیش‌تر هم بشود.

برخی از مهم‌ترین نکاتی که سرمایه گذاران فرشته به آن اهمیت می‌دهند عبارتند از:

• کیفیت کار، شور و هیجان، تعهد و یکپارچگی بنیان‌گذاران
• شرایط بازار هدف و پتانسیل رشد استارتاپ
• یک طرح تجاری کاملاً تفکر شده و هرگونه شواهد اولیه به دست آمده
• یک تکنولوژی خاص و جالب یا مالکیت معنوی

بهترین راه برای یافتن یک سرمایه گذار فرشته معرفی شدن مقدماتی توسط یک همکار یا دوست یک سرمایه گذار است. همچنین می‌توانید از LinkedIn برای ارتباطات بیش‌تر خود استفاده کنید. سرمایه گذاران فرشته در صورتی که حوزه کاری شما را به خوبی بشناسند، احتمالاً بیش‌تر سرمایه گذاری می‌کنند. بنابراین در ابتدا به سراغ سرمایه گذارانی در حوزه کاری خود بروید.

۴. پیوستن استارتاپ به شتابدهنده ( Accelerators )

شرکت‌های نوپا ممکن است برای مدت زمان مشخصی به شتابدهنده ها وارد شوند.
شتابدهنده ها به طرق مختلفی از استارتاپ های جوان حمایت می‌کنند؛ مثلا:

• اختصاص فضای کار اشتراکی
• آموزش
• مشاوره
• تخصیص بودجه

تجربه حضور در شتابدهنده فرآیندی است همه‌جانبه و سرشار از آموزش و کسب تجربه سریع. هدف این روند تسریع چرخه زندگی شرکت‌های نوآور جوان است و آموزه‌های چندین ساله را فقط طی چند ماه عرضه می‌کند.

در جدول زیر حضور در شتابدهنده با سایر راه‌های جذب سرمایه در مراحل اولیه مقایسه شده‌اند:

شتابدهنده ها معمولاً پول سرمایه اولیه را در ازای دریافت سهام در استارتاپ ارائه می‌کنند. این بودجه در آمریکا در حدود بین ۱۰،۰۰۰ تا بیش از ۱۲۰،۰۰۰ دلار است. البته بسته به شرایط استارتاپ که در چه مرحله‌ای قرار دارد و همچنین امکانات ارائه شده توسط یک شتابدهنده این مبلغ می‌تواند افزایش یابد.

۵. سرمایه گذاری جمعی ( Crowdfunding )

روشی برای جذب سرمایه از طریق چندین سرمایه گذار، اغلب از طریق وب سایت‌های سرمایه گذاری جمعی است.
روش Crowdfunding به کارآفرینان نوپا این فرصت را می‌دهد که بودجه استارتاپ خود را، خود جمع کنند. راه اندازی یک کمپین سرمایه گذاری جمعی کار چندان دشواری نیست. کافیست در یک سایت سرمایه گذاری جمعی پروفایلی ساخته و در مورد شرکت و تجارت خود و میزان پولی که می‌خواهید جمع آوری کنید، توضیحاتی ارائه دهید. افرادی که به کاری که شما می‌خواهید انجام دهید علاقه مند هستند می‌توانند به کمپین شما کمک کنند. به طور معمول در ازای این کمک پاداشی دریافت خواهند کرد. این پاداش می‌تواند به اشکال گوناگون عرضه شود؛ مثلا:

• یکی از محصولات یا خدمات شما
• تخفیف بر اساس میزان مبلغ اهدایی
• در مواردی نیز به نوعی سهام عدالت یا مشارکت در سود تجارت شما

در ایران متاسفانه چنین پلتفرم‌هایی هنوز جایگاه واقعی خود را نیافته‌اند.
معروف‌ترین مثال جهانی این نوع پلتفرم، وبسایت‌های Kickstarter و Indiegogo هستند.

رمز موفقیت در کمپین‌های سرمایه گذاری جمعی دو چیز است:

1. داستان سرایی (story telling) جذاب در مورد محصول یا خدمات شما
2. ارائه پاداش معنی دار در قبال کمک‌های مالی

برخی از استارتاپ ها از طریق همین کمپین‌های تأمین مالی جمعی توانسته‌اند هزاران تا حتی میلیون‌ها دلار سرمایه کسب کنند.

سخن پایانی

در این مقاله بیش‌تر به راه‌های جذب سرمایه توسط استارتاپ در مراحل اولیه پرداختیم.
در قسمت دوم همین مقاله سایر راه‌های جذب سرمایه را بررسی خواهیم کرد که در مراحل پیشرفته‌تر استفاده می‌شوند. همچنین خواهیم گفت که بین راه‌های مختلف کدام مناسب کسب و کار شماست و چگونه می‌توانید حمایت سرمایه‌گذاران را به دست آورید.

پس با شتابدهنده هنام همراه باشید.

منابع

Business News Daily
Forbes
HBR