نانوذرات لیپیدی جامد
Lipid nanoparticles
نانوذرههای لیپیدی جامد (SLN) حاملهای دارویی کلوئیدی را تشکیل میدهند که جایگزینی برای حاملهای کلوئیدی مانند امولسیونها، لیپوزومها، و میکرو و نانوذره های پلیمری دیگر هستند. نانوذرات لیپیدی جامد با استفاده از روشهای امولسیون سازی سنتز میشوند و همچنین با استفاده ازنیروهای مکانیکی مانند انرژی فراصوت و هموژنایزر اندازه آنها را به زیر میکرومتر رساند. این ذرات از 0.1 تا 30 درصد چربی جامد که در فاز مایع پراکنده است ساخته میشود در صورت نیاز از 0.5 تا 5 درصد سورفکتانت هم در ساخت آن استفاده میگردد. این ترکیبات قادر به حمل داروها و مواد فعال در بخش لیپیدی خود هستند که این باعث حفظ مواد مورد نظر از آسیبهای محیطی میشود. استفاده از روشهای متنوع باعث شده داروهای گوناگون آب گریز و آب دوست در داخل نانوذره های لیپیدی بارگیری شوند. بنابراین از SLN ها برای حمل داروها و افزایش اثربخشی آنها استفاده میشود. عواملی که در دارورسانی با استفاده از نانوذرات لیپیدی تاثیر گذارند شامل مسیر تجویز نمونه، نوع لیپید مورد استفاده، ماده فعال استفاده شده و نوع تعامل بدن با این ذرات میباشد. مزیت اصلی آنها احتمالاً استفاده از ترکیبات زیست سازگار و سازگار با محیط زیست و روش های آماده سازی است. بر اساس اندازه و ماهیت زیست تخریب پذیر آنها، اکثر نانوحاملهای این دسته در طبقه بندی کم خطر (class I) از سیستم طبقه بندی نانوتوکسیکولوژیکی پیشنهاد شده توسط Keck و Müller قرار میگیرند (1-3).
پیشبینی میشود که اندازه بازار جهانی سیستمهای دارورسانی نانوذرات تا سال 2027 به 8103 میلیون دلار آمریکا برسد، از 4089 میلیون دلار در سال 2020، با CAGR 10 درصد در طول سالهای 2021-2027. حدود 4 درصد از محصولات تجاری موجود در بازار ایالات متحده، انگلستان و ژاپن، فرمولاسیون های خوراکی مبتنی بر لیپید هستند. سیستمهای خوراکی مبتنی بر لیپید از محلولهای لیپیدی ساده تا سیستم های دارورسانی خود امولسیون کننده (SEDDS) متفاوت است. از آنجا نانوذرات لیپیدی باعث افزایش پایداری فیزیکی در دارورسانی هدفمند میشوند بسیار مورد توجه هستند(2و4).